Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Szczytnie

UZASADNIENIE

Powód M. M. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. M. w S. wniósł pozew przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 2.804,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej określonej w normach przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 7 listopada 2019 roku uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) auto należące do segmentu klasy C. Poszkodowany M. K. (1) zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...), należące do segmentu C, po stawce 130 zł za dobę. Umową cesji poszkodowany scedował na powoda wierzytelność przysługującą mu z tytułu naprawienia szkody majątkowej, tj. kosztów poniesionych z tytułu wynajmu samochodu zastępczego. W dniu 9 grudnia 2019 roku powód wystawił fakturę Vat nr (...) na kwotę 5.116,80 złotych, przyjmując dzienną stawkę najmu w wysokości 130 zł, zgodnie z umową i cennikiem usług. W toku likwidacji szkody pozwany wypłacił powodowi kwotę 2.312,40 złotych tytułem kosztów najmu w pełnym zakresie czasu, obniżając stawkę do wartości nie występujących na rynku.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania.

Pozwany potwierdził, iż na podstawie umowy ubezpieczenia ponosi gwarancyjną odpowiedzialność za sprawcę zdarzenia z dnia 7 listopada 2019 roku oraz że wypłacił powodowi kwotę 2.312,40 zł tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego za cały okres najmu (32 dni) po stawce 59 zł netto za dobę. Strona pozwana zaprzeczyła, iż wynajęcie pojazdu zastępczego przez poszkodowanego od powoda, po stawce czynszu najmu przekraczającej stawkę, za którą pozwany zaoferował zorganizowanie poszkodowanemu pojazdu zastępczego było celowe, obiektywnie i ekonomicznie uzasadnione, a tym samym mieściło się w zakresie normalnych następstw zdarzenia w rozumieniu art. 361 k.c. Nadto kwestią sporną była stawka czynszu najmu za którą wynajęto pojazd zastępczy.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 7 listopada 2019 roku doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki M. (...), sklasyfikowany w autosegmencie klasy B, należący do M. K. (1).

Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela.

Poszkodowany udzielił M. M. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. M. w S. pełnomocnictwa do wszystkich czynności związanych z powyższą kolizją.

(okoliczności bezsporne)

Poszkodowany M. K. (1) zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) od dnia 8 listopada 2019 roku do dnia 9 grudnia 2019 roku. W umowie tej stawka za każdą rozpoczętą dobę najmu została ustalona na kwotę 140 zł netto dla okresu najmu do 14 dni i 130 zł netto, jeśli czas najmu przekroczy 14 dni.

(dowód: umowa najmu pojazdu k. 27, protokół zdawczo – odbiorczy k. 28, regulamin wypożyczalni k.29-30, cennik usług wypożyczalni k. 31)

W dniu 8 listopada 2019 roku powód zgłosił w imieniu poszkodowanego szkodę poprzez formularz internetowy, wskazując przy tym, iż poszkodowany korzysta już z pojazdu zastępczego, a stawka dobowa najmu wynosi 130 zł netto. W odpowiedzi zwrotnej ubezpieczyciel poinformował, iż istnieje możliwość najmu zastępczego zorganizowanego przez towarzystwo ubezpieczeń. W tym celu należało skontaktować się z infolinią pozwanego. Powód kontaktując się telefonicznie z infolinią assistance ubezpieczyciela, uzyskał informację, iż jest on w stanie zorganizować poszkodowanemu pojazd zastępczy od dnia 12 listopada 2019 roku. Na etapie postępowania likwidacyjnego powód nie miał wiedzy odnośnie nazw i adresów wypożyczalni współpracujących z pozwanym.

(dowód: akta szkody na płycie CD k. 74, przesłuchanie powoda k. 113-113v.)

W dniu 9 grudnia 2019 roku wynajmujący wystawił na poszkodowanego fakturę VAT nr (...) z tytułu najmu pojazdu zastępczego na okres 32 dni na kwotę 4.160,00 zł netto, 5.116,80 zł brutto, ustalając stawkę dobową na poziomie 130 złotych netto. Powód zawarł z M. K. (1) umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której wymieniony przelał na jego rzecz wierzytelność z tytułu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego wobec (...) S.A.

(dowód: faktura nr (...) k. 24, umowa przelewu wierzytelności k. 25)

Koszt wynajmu na okres rzędu 32 dni auta z segmentu klasy B, odpowiadającemu pojazdowi uszkodzonemu, kształtował się na poziomie od 79 do 155 zł netto za dobę – średnio około 110 zł netto za dobę. Koszt najmu pojazdu wynikający z faktury przedłożonej przez powoda przekracza średnie ceny właściwe dla pojazdów z segmentu B, jednakże nie przekracza górnego zakresu powszechnie deklarowanych stawek dobowych.

(dowód: opinia biegłego J. B. k. 85-89)

W dniach 18 i 20 grudnia 2019 roku pozwany przyznał M. M. odpowiednio kwoty 1.880,00 i 432,40 złotych tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego, przyjmując stawkę dobową w wysokości 59 zł netto.

(dowód: pismo z dn. 20 grudnia 2019r. k.15-16, pismo z dn. 18 grudnia 2019r. k. 17-18)

Poszkodowany M. K. (1) w okresie, w którym wynajmował pojazd zastępczy od powoda posiadał poza uszkodzonym inne samochody, jednakże były one wykorzystywane przez innych członków rodziny i służyły do prowadzenia sprzedaży w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa. Poszkodowany wykorzystywał pojazd zastępczy, aby dojeżdżać do pracy i klientów, a także na potrzeby życia codziennego. M. K. (2) został poinformowany o stawce dobowej zastosowanej przez powoda przy wynajmie pojazdu. Ubezpieczyciel nie kontaktował się z poszkodowanym w celu przedstawienia oferty najmu pojazdu zastępczego.

(dowód: zeznania świadka M. K. (1) k. 82-82v.)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie w całości.

W przedmiotowej sprawie stan faktyczny pozostawał w istotnej mierze niesporny. Nie był kwestionowany fakt kolizji drogowej z dnia 7 listopada 2019 roku, w wyniku której doszło do uszkodzenia pojazdu marki M. (...) należącego do M. K. (1). Poza sporem pozostawała także zasada odpowiedzialności pozwanego za szkodę oraz fakt, iż wskutek umowy cesji zawartej między poszkodowanym a powodem, wierzytelność o naprawienie szkody przysługuje obecnie M. M., prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. M. w S.. Kwestię sporną stanowiła natomiast zasadność najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego u powoda oraz wysokość stawki najmu zastosowana przez powoda.

Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Przepisy kodeksu cywilnego (art. 361-363 k.c.) precyzują, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

W uchwale z dnia 17 listopada 2011r. (III CZP 5/11 OSNC 2012, Nr 3, poz. 28) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego, niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. W uzasadnieniu uchwały wskazano również, że nie wszystkie wydatki, pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym, mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Sąd Najwyższy zauważył, iż nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji - gwarancyjnej ubezpieczyciela, co mogłoby prowadzić do wzrostu składek ubezpieczeniowych. Za celowe i ekonomicznie uzasadnione mogą być – co do zasady – uznane wydatki poniesione na najęcie pojazdu zastępczego tego samego typu co uszkodzony i na czas niezbędny do naprawy albo zakupu nowego pojazdu. Stanowisko to Sąd Rejonowy w całości podziela.

W odpowiedzi na pozew pozwany podnosił zarzut naruszenia przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody, wskazując, że w czasie likwidacji szkody zostały mu przedstawione zasady wynajmu pojazdów zastępczych, jak również informacja o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego w firmach współpracujących z pozwanym. Celem potwierdzenia powyższej okoliczności pozwany przedłożył wydruk wiadomości e-mail z dnia 12 listopada 2019 roku.

W ocenie Sądu przedstawiona przez pozwanego informacja dotycząca najmu pojazdu zastępczego, przesłana wraz z innymi standardowymi dokumentami dotyczącymi zgłoszenia szkody na adres e-mail powoda nie spełnia przesłanki wystosowania do poszkodowanego propozycji co do kwestii najmu zastępczego. Oświadczenie ubezpieczyciela nie musi wprawdzie zawierać wszystkich elementów ewentualnej umowy zawartej za jego pośrednictwem, musi natomiast wskazywać na pewne elementy, które pozwolą drugiej stronie podjąć określone działania celem minimalizacji szkody. Ubezpieczyciel powinien udowodnić, że propozycja ta określała warunki najmu pozwalające na podjęcie poszkodowanemu decyzji o skorzystaniu z niej. W tym zakresie nie jest wystarczające powołanie się na samą wysokość stawki, która może być zależna od innych czynników, takich jak okres najmu, kaucja, limit kilometrów. Reasumując, uznać należy, iż obowiązek współdziałania stron w zakresie dotyczącym likwidacji szkody związanej z najmem zastępczym, wymaga wyraźnej inicjatywy ze strony ubezpieczyciela, większej aktywności, niż aktywność sprowadzająca się do przesłania wiadomości e-mail zawierającej dokument informacyjny o najmie zastępczym. Nadto pozwany podnosił, iż poszkodowany nie wywiązał się z obowiązku minimalizacji szkody, albowiem bezzasadnie zrezygnował z propozycji pozwanego. Jak wynika z akt sprawy, już w momencie zgłoszenia szkody powód działając jako pełnomocnik poszkodowanego poinformował pozwanego o wynajęciu poszkodowanemu pojazdu zastępczego i przyjętej stawce dobowej. W ocenie Sądu, w przedstawionych okolicznościach, to pozwany – po uzyskaniu informacji o skorzystaniu przez poszkodowanego z usług powoda – powinien skontaktować się z powodem jako pełnomocnikiem poszkodowanego w celu zamiany pojazdu lub uzgodnienia akceptowalnej stawki za najem. Ubezpieczyciel, poza uprzednim przesłaniem poszkodowanemu i powodowi informacji na adres e-mail, nie wykazał się żadną inną aktywnością w tym zakresie. W tej sytuacji poszkodowany nie mógł dokonać porównania oferty najmu pojazdu zastępczego, który wynajął od strony powodowej z ofertą pozwanej. W konsekwencji możliwość wyboru oferty ekonomicznie tańszej, którą deklarował w odpowiedzi na pozew pozwany, była jedynie hipotetyczna i nie miała charakteru realnego. Nie można zatem czynić poszkodowanemu zarzutu ze skorzystania z oferty powoda, wobec faktu, iż brak możliwości dokonania przez poszkodowanego kompleksowej analizy porównawczej ofert zawiniony był przez pozwanego, który w realiach niniejszej sprawy zignorował informację uzyskaną przez powoda o wynajęciu poszkodowanemu pojazdu zastępczego, pozostawiając prośby strony powodowej o kontakt w tej sprawie bez jakiejkolwiek odpowiedzi.

Nie można się także zgodzić się z twierdzeniami strony pozwanej, że powód stosował wygórowane stawki cen za wynajęcie pojazdu zastępczego. Powyższe ustalono na podstawie opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej mgr inż. J. B., którą Sąd w całości ocenił jako jasną, pełną i logiczną. Biegły w opinii ustalił, że wynajęty pojazd zastępczy (tj. F. (...)) należy do tego wyższej klasy w porównaniu z pojazdem uszkodzonym (M. (...)). Nadto wskazał on, iż koszt wynajmu na okres 32 dni auta z segmentu B był wyraźnie zróżnicowany i kształtował się w zakresie od około 70 zł do koło 155 złotych netto za dobę – średnio 110 zł/doba. Z wniosków płynących z opinii biegłego jednoznacznie wynika, iż stawki najmu pojazdu zastępczego zastosowane przez powoda przekraczają wprawdzie średnie ceny właściwe dla pojazdów z segmentu B, ale nie przekraczają górnego zakresu powszechnie deklarowanych stawek dobowych. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż stawka zastosowana przez powoda nie jest rażąco wygórowana i mieści się granicach stawek stosowanych przez podmioty o podobnym profilu działalności funkcjonujące w okolicach zamieszkania poszkodowanego.

Podsumowując powyższe rozważania, Sąd uznał za zasadny najem pojazdu zastępczego na okres 32 dni po stawce 130 zł netto za dobę. Z uwagi na fakt, iż pozwany wypłacił już odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w wysokości 2.312,40 zł, Sąd na podstawie art. 19 ust. 1, art. 34 ust. 1, art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...)w zw. z art. 822 § 1 k.c. i art. 361 i art. 362 k.c. w zw. z art. 509 § 1 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.804,40 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty. O odsetkach ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia opóźnienia w zapłacie ustalonego świadczenia odszkodowawczego Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 476 k.c.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 200 zł, koszty zastępstwa procesowego powoda w kwocie 900,00 zł obliczone zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 265 t.j.), kwota 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa oraz kwota 615 zł tytułem wydatków na wynagrodzenie biegłego. Pozwany przegrał proces w całości, dlatego też Sąd zasądził od niego na rzecz powoda kwotę 1.732,00 zł tytułem kosztów procesu (pkt 2 sentencji wyroku).

ZARZĄDZENIE

1.(...)

2.(...)

3. (...)

S., (...)