Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Szczytnie

UZASADNIENIE

Powód Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. K. kwoty 6.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13.12.2016 r. i orzeczenie o kosztach procesu.

Roszczenie swoje uzasadnił tym, że w(...)r. na trasie P. – G. pozwany prowadząc w stanie nietrzeźwym samochód osobowy marki B. nr rej. (...) spowodował wypadek, w wyniku czego pasażer K. O. (1) poniósł śmierć. W dacie wypadku samochód pozwanego był objęty ubezpieczeniem obowiązkowym OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w Towarzystwie (...) w (...) S.A. W dniu 23.04.2004 r. Towarzystwo (...) w (...) S.A. w W. zawarło z powodem umowę przeniesienia całości ubezpieczeń, tzw. przeniesienie portfela. W skład przenoszonego portfela przeszły wszystkie czynne w dniu zawierania umowy ubezpieczenia, jak również wszystkie pozostałe umowy ubezpieczenia zawarte przez A., z tytułu których pomimo upływu okresu ubezpieczenia istniały lub mogły powstać w przyszłości zobowiązania zakładu ubezpieczeń.

Powódka przyjęła na siebie odpowiedzialność za szkodę będąca następstwem śmierci K. O. (1) i wypłaciła poszkodowanej kwotę 8.000 zł tytułem wszelkich roszczeń z art. 448 k.c. i art.446 § 3 k.c. Ostatnia wypłata kwoty 6.000 zł miała miejsce w dniu 24.11.2016 r.

Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty wypłaconego odszkodowania. Pozwany pismem z dnia 27.12.2016 r. odmówił zapłaty wskazanej kwoty.

Powód dochodzi od pozwanego kwoty 6.000 zł tytułem części przysługującego mu roszczenia regresowego na podstawie § 33 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9.12.1992 r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Swoje stanowisko uzasadnił tym, że zgodnie z prawomocnym Wyrokiem wydanym przez Sąd Rejonowy w Szczytnie w sprawie(...), zapłacił poszkodowanej A. O. kwotę 5.506 zł. tytułem zadośćuczynienie za zdarzenie związane ze śmiercią K. O. (1). Ponadto poszkodowana nie wskazała żadnych nowych okoliczności uzasadniających przyznanie jej uzupełniającego zadośćuczynienie. Podniosła te same okoliczności, które były przedmiotem sprawy (...). Pozwany zakwestionował wysokość kwoty wypłaconej przez powoda poszkodowanej.

W piśmie z dnia 20.07.2017 r. powód wskazał, że roszczenie regresowe powódki powstało w związku z przyznaniem A. O. na podstawie art. 448 w zw. z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienia z uwagi na naruszenie dobra osobistego w postaci zerwania więzi rodzinnej z powodu śmierci osoby najbliższej w wyniku deliktu.

Pozwany na rozprawie w dniu 24.04.2018 r. podniósł, że powód nie wykazał, że przejął odpowiedzialność za szkodę wynikającą z wypadku drogowego spowodowanego przez pozwanego. W aktach szkody nie ma polisy OC, powód nie przedłożył umowy, z której wynikałoby, że przejął odpowiedzialność za ubezpieczyciela (...).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Prawomocnym wyrokiem z dnia 30.11.2000 r. w sprawie II K 462/00 Sąd Rejonowy w Szczytnie uznał A. K. za winnego, tego że w nocy z (...)r. na trasie P. G. umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości kierując samochodem marki B. nr rej. (...) nie dostosował prędkości jazdy do panujących warunków drogowych zjechał na prawe pobocze i uderzył w drzewo, w wyniku czego pasażer pojazdu K. O. (1) poniósł śmierć na miejscu. ((...)

A. O., matka zmarłego K. O. (1), w pozwie skierowanym przeciwko A. K. z dnia 22.02.2002 r., wniosła o zasądzenie kwoty 30.000 zł z odsetkami. W piśmie z dnia 16.05.2002 r. wskazała, że dochodzi tej kwoty z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej w związku ze śmiercią syna K. O. (1). Prawomocnym Wyrokiem z dnia 9.06.2003 r. Sąd Rejonowy w Szczytnie w sprawie(...)zasadził od pozwanego A. K. na rzecz A. O. z tego tytułu kwotę 4.500 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22.02.2002 r. (dowód: dokumenty ze sprawy (...)) Pozwany uiścił na rzecz A. O. zasądzoną kwotę w dniu 9.07.2013 r. (dowód: przekaz k.30) Ponadto na rzecz Towarzystwa (...) w (...) S.A. w W. zapłacił w 2003 r. tytułem regresu kwotę 1.605,52 zł. (dowód: dokumenty k. 31-32)

Pismem z dnia 8.02.2016 r. A. O. reprezentowana przez (...) S.A. we W. zgłosiła powodowi szkodę będąca następstwem wypadku z dnia 4.09.1999 r. w postaci śmierci syna K. O. (1) i wniosła o zapłatę kwoty 120.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej matkę ze zmarłym synem.

Ugodą zawartą w listopadzie 2016 r. powód przyznał A. O. kwotę 20.000 zł tytułem wszelkich roszczeń wynikających z art.448 k.c. w zw. z art. 446 § 3 k.c. Kwota ta została pomniejszona o 60% przyczynienia się K. O. (1) do szkody i do wypłaty pozostała kwota 8.000 zł. Kwota ta została zapłacona przez powoda na rzecz A. O.. (dowód: akta szkody)

Zmarły K. O. (1) przed śmiercią mieszkała z matka A. O.. W dacie śmierci nie pracował, nie uczył się. Pomagał matce w prowadzeniu domu, przygotowywał jej opał na zimę, pomagała w prowadzeniu gospodarstwa rolnego przy zwierzętach. A. O. była związana z synem, bardzo przeżyła jego śmierć. W związku z zaistniałym zdarzeniem korzystała z pomocy lekarza psychiatry, przyjmowała leki uspakajające przez okres roku. Po upływie tego czasu poczuła się lepiej. Pogodziła się ze śmiercią syna. Nadal jednak odwiedza jego grób. Od daty śmierci syna pomagają jej córki. Przekazała gospodarstwo rolne na rzecz jednej z córek. (dowód: zeznania świadków A. O. k. 44, K. O. (2) k.15.

Pozwany otrzymał wezwanie od powoda do zapłaty kwoty 2.000 zł w związku z likwidacją szkody na rzecz A. O. z tytułu zdarzenia z dnia 3/4 września 1999 r. Uiścił powodowi tą kwotę. Otrzymał od powoda kolejne wezwanie do zapłaty kwoty wypłaconej A. O. w związku z likwidacją szkody wynikłej ze zdarzenia z dnia 3/4 września 1999 r. Kwoty wskazanej w tym wezwaniu nie uiścił na rzecz powoda. (dowód zeznania pozwanego k. 44)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powód domaga się zasądzenia kwoty 6.000 zł tytułem zadośćuczynienia wypłaconego A. O. poszkodowanej w następstwie wypadku spowodowanego przez pozwanego, na podstawie § 33 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 1992 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, zgodnie z którym, ubezpieczycielowi przysługuje uprawnienie dochodzenia od kierowcy pojazdu mechanicznego zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC odszkodowania, jeżeli kierujący:

1)wyrządził szkodę umyślnie lub w stanie nietrzeźwości,

2)wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa,

3)nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo ściganie przestępcy.

Pozwany zakwestionował zasadność i wysokość wypłaconego poszkodowanej A. O. zadośćuczynienia. Podniósł, że zgodnie z prawomocnym Wyrokiem wydanym przez Sąd Rejonowy w Szczytnie w sprawie IC 21/02, zapłacił poszkodowanej A. O. kwotę 5.506 zł. tytułem zadośćuczynienie za zdarzenie związane ze śmiercią K. O. (1), a poszkodowana nie wskazała żadnych nowych okoliczności uzasadniających przyznanie jej uzupełniającego zadośćuczynienie niż te, które były przedmiotem sprawy (...)

Pozwany może kwestionować zasadność i wysokość szkody (wypłaconego zadośćuczynienia) jednakże, zdaniem sądu, w żaden sposób nie wykazał aby wypłacone przez powoda zadośćuczynienie było zawyżone.

Z akt szkody wynika, że kwota wypłacona przez powoda A. O., została wypłacona poszkodowanej tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej matkę ze zmarłym synem. A. O. reprezentowana przez (...) S.A. we W. pismem z dnia 8.02.2016 r. zgłosiła bowiem powodowi szkodę będąca następstwem wypadku z dnia 4.09.1999 r. w postaci śmierci syna K. O. (1) i wniosła o zapłatę kwoty 120.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej matkę ze zmarłym synem. Odniesienie się w ugodzie zawartej przez powoda z poszkodowaną do treści art. 446 § 3 k.c., nie zmienia faktu, że poszkodowana w postępowaniu likwidacyjnym zgłosiła żądanie zapłaty kwoty za naruszenie dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej matkę ze zmarłym synem. Żądania tego w trakcie tego postępowania, jak wynika z akt szkody, nie zmieniła, a zatem ustaloną w ugodzie kwotę należy odnieść do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią syna na podstawie art. 23, 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c.

Z akt sprawy (...)wynika, że A. O. wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej w związku ze śmiercią syna K. O. (1), a więc roszczenia na podstawie art. 446 § 3 k.c. i z tego tytułu, prawomocnym Wyrokiem z dnia 9.06.2003 r. Sąd Rejonowy w Szczytnie zasadził od pozwanego A. K. na rzecz A. O. kwotę 4.500 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22.02.2002 r. Kwota należności głównej, jak wynika z przedłożonych przez pozwanego dowodów wpłaty została przez niego uiszczona.

Okoliczność, że naprawiona została szkoda wynikająca z pogorszenia sytuacji życiowej A. O. w znaczeniu materialnym, związana ze śmiercią matki nie wpływu na zasadność i wysokość zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią syna.

Ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odpowiada za szkodę w takich granicach w jakich ponosiłby ja ubezpieczony.(por. orz. SN z 6.04.2004 r. ICK 557/03) W razie zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wystąpienie przewidzianego w niej wypadku ubezpieczonego wywołuje ten skutek, że ubezpieczony może liczyć na zwolnienie go przez ubezpieczyciela z obowiązku zapłaty odszkodowania należnego poszkodowanego. (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 9.10.2003 r.IACa 452/03)

Kodeks cywilny nie formułuje żadnych kryteriów, jakimi należy się kierować przy określeniu wysokości odpowiedniej kwoty zadośćuczynienia, ale judykatura przyjmuje szereg elementów i okoliczności, które pozwalają na dokonanie właściwego wyważenia zadośćuczynienia za krzywdę wyrażonego w pieniądzu. Zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość (wyrok SN z dnia 12 września 2002 roku, sygn. akt IV CKN 1266/00). Prawidłowo ustalona wysokość sumy pieniężnej, jaka byłaby kwotą odpowiednią dla wyrażenia zadośćuczynienie za krzywdę, powinna być zatem ustalona po uwzględnieniu wszelkich okoliczności, ustalonych w konkretnej sprawie, a odnoszących się do rozmiaru tej krzywdy, która utożsamiana jest z negatywnymi przeżyciami w sferze psychicznej człowieka, objawia się przede wszystkim w dotkliwych ujemnych przeżyciach psychicznych, bólu, żalu, poczuciu straty i osamotnienia, utraty oparcia dotychczas otrzymywanego od bliskiej osoby, której śmierć nastąpiła niespodziewanie. Uwzględnieniu przy tym wymaga intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rolę w rodzinie pełnioną przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń w dotychczasowym funkcjonowaniu poszkodowanego, będących skutkiem śmierci osoby bliskiej. Trzeba także mieć na uwadze stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, a także wiek pokrzywdzonego (wyrok SN z dnia 3 czerwca 2011 roku, sygn. akt III CSK 279/10)

Więź emocjonalna łącząca osoby bliskie jest dobrem osobistym, a więc doznany na skutek śmierci osoby bliskiej uszczerbek może polegać nie tylko na osłabieniu aktywności życiowej i motywacji do przezwyciężenia trudności przez pozostałych przy życiu członków rodziny, lecz także następstwem naruszenia tej relacji między osobą zmarłą a jej najbliższymi (por.orz. SA we W. z 10.02.2012 r. IACa 1380/11) Naruszenie tego dobra stanowi dalece większą dolegliwość psychiczną dla członka rodziny zmarłego niż w przypadku innych dóbr, a jego skutki rozciągają się na całe życie osób bliskich.

Z zeznań powołanych świadków wynika, że zmarły K. O. (1) przed śmiercią mieszkała z matka A. O., w dacie śmierci nie pracował, nie uczył się, pomagał matce w prowadzeniu domu, przygotowywał jej opał na zimę, pomagał w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, przy zwierzętach. Z ich zeznań wynika, że A. O. była związana z synem, bardzo przeżyła jego śmierć, w związku z zaistniałym zdarzeniem korzystała z pomocy lekarza psychiatry, przyjmowała leki uspakajające przez okres roku. A. O. zeznał, że po upływie tego czasu poczuła się lepiej, pogodziła się ze śmiercią syna, nadal jednak odwiedza jego grób. Podała, że od daty śmierci syna pomagają jej córki, gospodarstwo rolne przekazała jednej z córek. Opierając się na tych zeznaniach, zdaniem Sądu należy przyjąć, że relacje poszkodowanej ze Zmarłym były bardzo dobre, rodzina wspierała się wzajemnie, jednak łączyły ich typowe relacje rodzinne.

Odnosząc powyższe do warunków niniejszej sprawie, w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków A. O. i K. O. (2), stwierdzić należy, że zadośćuczynienie przyznane przez powoda w toku postępowania likwidacyjnego rekompensuje krzywdę jakiej doznała A. O. na skutek śmierci syna, nie jest niezasadnie i zawyżone.

Odnosząc się do zgłoszonego przez pozwanego na rozprawie w dniu 24.04.2018 r. zarzutu że powód nie wykazał, by przejął odpowiedzialność za szkodę wynikającą z wypadku drogowego spowodowanego przez pozwanego albowiem w aktach szkody nie ma polisy OC, nie przedłożył umowy, z której wynikałoby, że przejął odpowiedzialność za ubezpieczyciela (...), a więc że zachodzi brak legitymacji czynnej po stronie powodowej, to zdaniem sądu, to mimo, że faktycznie powód nie przedstawił umowy ubezpieczenia obowiązkowego posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej przez pozwanego z Towarzystwem (...) w (...) S.A., ani umowy przeniesienia całości ubezpieczeń, tzw. przeniesienie portfela zawartej przez Towarzystwo (...) w (...) S.A. w W. z powodem, zarzut ten należy uznać za spóźniony.

Zgodnie z art. 6 § 2 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są przytaczać wszystkie okoliczności faktyczne i dowody bez zwłoki, by postępowanie mogło być przeprowadzone sprawnie i szybko. Pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie podniósł tego zarzutu w odpowiedzi na pozew, ani nie podnosił go na kolejnych rozprawach a dopiero przed zamknięciem rozprawy. Ponadto należy zauważyć, że z zeznań pozwanego wynika, że w wyniku wezwanie od powoda do zapłaty kwoty 2.000 zł w związku z likwidacją szkody na rzecz A. O. z tytułu zdarzenia z dnia 3/4 września 1999 r. uiścił tą kwotę. Zeznał, że otrzymał kolejne wezwanie do zapłaty kwoty wypłaconej przez powoda A. O. w związku z likwidacją szkody wynikłej z tego zdarzenia, której już nie uiścił. Pozwany zatem przyznał, że powód przejął od Towarzystwa (...) w (...) S.A. w W. odpowiedzialność za skutki wypadku z dnia 3/4 września 1999 r.

Jeżeli nawet przyjąć że podniesiony przez pozwanego zarzut nie jest spóźniony i nie będzie mieć zastosowania art. 828 k.c., który reguluje regres ubezpieczeniowy, przez który należy rozumieć, że roszczenie ubezpieczającego do sprawcy szkody przechodzi na ubezpieczyciela przez sam fakt zapłaty, to mamy tu przypadek podstawienia (subrogacji), o którym mowa w art. 518 § 1 pkt. 4 i § 3 k.c. Niewątpliwie doszło tu do wstąpienia osoby trzeciej w prawa zaspokojonego wierzyciela.

W tym stanie rzeczy na mocy powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji. O kosztach orzeczono na mocy art.98 k.p.c.

(...)

2.(...)

3. (...)

(...)